Zasadą w prawie kanonicznym jest, że po dwóch jednobrzmiących (zgodnych) wyrokach dotyczących tych samych stron, tego samego żądania, opartego na tym samym tytule, zatem, krótko mówiąc, zapadłych w jednej sprawie, zachodzi z mocy prawa stan rzeczy osądzonej.
Zasada ta nie obejmuje jednak, zgodnie z literą prawa (kanon 1643) spraw które dotyczą stanu osób (causae de statu personarum). Wobec tego, jeśli strona takiej sprawy zyskała dostęp lub wiedzę o nowych, ważnych dla sprawy o status personarum, dowodach, może, mimo dwóch zgodnych wyroków (wyczerpania toku instancji), odwołać się do wyższego trybunału apelacyjnego (novae causae propositio). Można powołać się również na nowe argumenty, które nie muszą wypływać z nowych dowodów. Wystarczy, jeżeli są oparte na wcześniejszych środkach dowodowych, lecz nie były wykorzystane merytorycznie we wcześniejszym procesie.
Katalog nowych, istotnych dowodów jest otwarty. Wskazać tu można świadków, nowe opinie biegłych, nieznane lub odnalezione dokumenty relewantne dla meritum sprawy. Poszczególne dowody nie muszą być aż tak istotne, by wynikała z nich bezwzględna konieczność zmiany wyroku. Dostateczne do przyjęcia, że pojawiła się konieczność zbadania sprawy na nowo jest możliwość wpłynięcia tych nowych okoliczności na decyzję sędziego o sposobie rozstrzygnięcia sprawa.
Wznowienie sprawy rozpoczyna się od wniesienia nowej apelacji opartej na nowych dowodach i argumentach (por. kanony 1630 oraz 1633). Zgłoszenie wznowienia sprawy (nowej apelacji) w sprawach stanu osób może zajść w każdym czasie (quovis tempore), jednakże trzeba mieć na uwadze, że samo poparcie nowej apelacji winno być dokonane w ustawowym, nieprzekraczalnym terminie 30. dni, liczonych od dnia złożenia aktu zaskarżenia dwóch zgodnych wyroków. Sądem właściwym do przyjęcia do rozpoznania wznowionej sprawy nie jest trybunał, który wydał drugi wyrok prawomocny we wznawianej sprawie, lecz, jak już na wstępie wspomniano, trybunał apelacyjny wyższego stopnia.
